Ζούμε σε μια εποχή, όπου οι ολοένα και αυξανόμενες απαιτήσεις για επαρκή ακαδημαϊκή κατάρτιση δεσπόζουν επιβλητικές μπροστά μας και δίχως άλλο κατευθύνουν τις όποιες επιλογές μας για επαγγελματική αποκατάσταση. Οι πτυχιακές σπουδές θεωρούνται πλέον δεδομένες, ενώ οι σπουδές σε μεταπτυχιακό επίπεδο κερδίζουν συνεχώς έδαφος. Μάλιστα στον τομέα των μεταπτυχιακών σπουδών τελευταίως παρατηρείται μία νέα τάση: η εξ αποστάσεως φοίτηση και απόκτηση των ανάλογων πιστοποιητικών διπλωμάτων.
Το θέμα με τις εξ αποστάσεως σπουδές δεν είναι μονάχα η επιλογή κλάδου σπουδών αλλά και με ποιά κριτήρια θα επιλέξω κλάδο και πανεπιστημιακό ίδρυμα.
Τα κριτήρια επιλογής ενός προγράμματος εξ αποστάσεως σπουδών δεν διαφέρουν, σε γενικές γραμμές, από τον τρόπο αξιολόγησης ενός συμβατικού προγράμματος σπουδών. Η αναζήτηση στοιχείων αξιολόγησης συνδυάζεται πάντα με τις προσωπικές προσδοκίες και επιδιώξεις για την επαγγελματική εξέλιξη ή/και ερευνητική πορεία του υποψήφιου, αλλά, και το γνωστικό υπόβαθρο του ιδίου. Στοιχεία που πρέπει να ερευνά και να αξιολογεί ο υποψήφιος αφορούν στην σύνδεση του τίτλου σπουδών με την αγορά εργασίας, στη δομή και στο περιεχόμενο του προγράμματος σπουδών, στο κόστος και στα κριτήρια επιλογής των υποψηφίων, στις ερευνητικές κατευθύνσεις του προγράμματος σπουδών, στην αναγνώριση του διδακτικού προσωπικού κ.λπ. Κυριότερα όμως, θα έλεγε κανείς, πως ο υποψήφιος, για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του χρόνου και των δαπανών που θα επενδύσει για τις σπουδές του, θα πρέπει να δώσει έμφαση στην αναγνώριση του προγράμματος σπουδών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και στις διαδικασίες πιστοποίησης και αναγνώρισης της ισοτιμίας του τίτλου που θα αποκτήσει. Στήν Κύπρο το αρμόδιο σώμα για θέματα αναγνώρισης είναι το ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ. (Κυπριακό Συμβούλιο Αξιολόγησης Τίτλων Σπουδών).
Οι μεταπτυχιακές σπουδές εξ αποστάσεως αριθμούν πλεονεκτήματα και οι φοιτητές δεν μειονεκτούν σε τίποτα σε σχέση με αυτούς που φοιτούν σε συνεχή βάση στα πανεπιστήμια (full-time students).
Τα κυριότερα πλεονεκτήματα είναι:
Προσβασιμότητα. Τα προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης είναι προσιτά από το σύνολο των υποψηφίων που αντιμετωπίζουν περιορισμούς στη δυνατότητα μετακίνησης, λόγω επαγγελματικών ή προσωπικών υποχρεώσεων, είτε λόγω κινητικών ή άλλων ειδικών δυσκολιών.
Δια βίου μάθηση. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι προσιτή από τους υποψήφιους κάθε ηλικίας, ενισχύοντας την δια βίου μάθηση σε κάθε ηλικιακό, επαγγελματικό ή κοινωνικό επίπεδο. Το πλήθος των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που αναπτύσσονται εξ αποστάσεως προσφέρουν ευκαιρίες συνεχούς επαγγελματικής κατάρτισης, επικαιροποίησης γνώσεων, ενίσχυσης δεξιοτήτων, κ.λπ.
Διεθνοποίηση της εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση παύει να αντιμετωπίζει γεωγραφικά και πολιτισμικά όρια. Ο κάθε υποψήφιος μπορεί να παρακολουθήσει εκπαιδευτικές διαδικασίες που αναπτύσσονται σε άλλη χώρα από αυτή της διαμονής του, γνωρίζοντας νέους εκπαιδευτικούς πολιτισμούς, νέα εκπαιδευτικά εργαλεία, νέες μεθόδους διδασκαλίας.
Διεθνοποίηση της αγοράς εργασίας. Η αγορά εργασίας γνωρίζει νέες επαγγελματικές ευκαιρίες, αφομοιώνει απαιτήσεις για νέες δεξιότητες και αναπτύσσει νέες επαγγελματικές ειδικότητες αιχμής προσφερόμενες σε πληθυσμό διεθνούς δυναμικής.
Ευελιξία. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση προσφέρει ευελιξία στην εκπαιδευτική διαδικασία και ταυτόχρονα τη δυνατότητα προσωπικής ανάπτυξης για κάθε υποψήφιο που επιλέγει να συνδυάσει σπουδές με εργασία, οικογένεια, στρατιωτική θητεία, κ.λπ. Ο σπουδαστής επιλέγει τον χρόνο και τον χώρο της μελέτης με τρόπο που να εξυπηρετεί κάθε κοινωνική, οικογενειακή, επαγγελματική πτυχή της ζωής του.
Επιλογή. Ο υποψήφιος έχει την δυνατότητα να επιλέξει μεταξύ προγραμμάτων σπουδών που ταιριάζουν στο προσωπικό του προφίλ στον χάρτη της παγκόσμιας εκπαίδευσης, χωρίς να περιορίζεται στα κριτήρια εισαγωγής ενός και μόνο προγράμματος σπουδών που ίσως να ικανοποιεί τις επιδιώξεις του.
Κόστος. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση απαιτεί χαμηλότερο ύψος δαπανών για έναν σπουδαστή που αντιμετωπίζει οικονομικούς περιορισμούς και όχι μόνο. Δεν απαιτούνται δαπάνες διαμονής και διαβίωσης σε άλλο τόπο από αυτόν της κύριας του σπουδαστή, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει η δυνατότητα διαμόρφωσης του προγράμματος σπουδών ανάλογα με το εισόδημα του υποψηφίου αφού δύναται να επιλέξει αριθμό ενοτήτων ή μαθημάτων που μπορεί να καλύψει.
Επίσης αρκετά Πανεπιστήμια ανταποκρινόμενα στην οικονομική κρίση αποφάσισαν την μείωση των διδάκτρων τους ΜΟΝΟ για την Κύπρο.
Στις μέρες μας που η οικονομική κρίση υποβόσκει παντού το καλύτερο αντίδοτο ειναι η μόρφωση γι' αυτό ας εκμεταλευτούμε την περίοδο αυτή στο να εξασφαλίζουμε όσο το δυνατό περισσότερα προσόντα για να μπορέσουμε να είμαστε πιο ανταγωνιστικοί στο νέο περιβάλλον που θα προκύψει μετά την οικονομική κρίση. Οι εξ αποστάσεως σπουδές μας δίνουν αυτή την δυνατότητα.
Χρύσανθος Η. Σαββίδης
External Lecturer at The University of Leicester